Stres... Həyatımızın bir parçası, bəlkə də ən böyük bəlasıdır. İmtahanlar, iş, ailə məsuliyyətləri... Hər şey stresə səbəb ola bilər. Stresslə mübarizə aparmağın asan, əyləncəli və işəyarar yolları olduğunu desəm? Gəl, nəzər salaq:
1. Müntəzəm olaraq idman et.
İdman etmək stress hormonu olan kortizolun səviyyəsini azaltmağa və endorfin kimi yaxşı hiss etdirən hormonların ifraz olunmasına kömək edir, lakin bunun ciddi şəkildə olması lazım olduğunu kim söyləyir? Canlı musiqiyə qulaq as və özünlə rəqs döyüşü keçir, heyvan adları ilə bəzi axmaq yoqa pozalarını sına və ya hətta şar partlatma yarışması keçir (heç nəyi qırmamaq üçün diqqətli ol!).Gündə ən az 30 dəqiqə sürətli gəzinti, qaçış və velosiped sürmə kimi aerobik məşqlər də stresi azaltmaqda təsirlidir
2. Qaralama ilə yaradıcılığını sərbəst burax: Cızma-qara artıq yalnız cansıxıcı tələbələrin edəcəyi şey deyil. Bu, zehnini sakitləşdirmək, özünü yaradıcı şəkildə ifadə etmək və hətta yeni ideyaları oyatmaq üçün əla bir yoldur. Qələm və kağız götür və təsəvvürünü sərbəst burax. Nəticələrdən təəccüblənə bilərsən!
3. "Heyvanlar stresli olsaydı..." oyunu oyna: Dostların və ya ailə üzvlərin ilə oynaya bilərsən. Bir heyvan seç və stresə düşsə, o heyvanın nə edəcəyini təsəvvür et. Məsələn, panda streslidirsə, o, bambuk yeyərək yoxsa kunq-fu etməklə rahatlaşar? Gülməli ssenarilər yaradın və gülün.
4. Gülməkdən söz açmışkən- Gülüş ömrü də uzadır, stresi də azaldır. Komediya janrında filmlər, seriallar, videolar stresi aradan qaldırmağın ən sadə və zövqlü yollarından biridir. Cim Kerrinin mimiklərinə və ya Friends-in dialoqlarına gülməkdən qarnın ağrıya bilər, ehtiyatlı ol!
5. Narahatlığın, stresin artdıqda nəfəs məşqləri edə bilərsən və bunları həyatında gündəlik rutinə çevirməlisən. Bunun üçün ilk növbədə sakit bir mühit seç. Nəfəs alma məşqləri zamanı gözlərini yummağın nəfəs almağa diqqətini asanlaşdıracaq. Gözlərini bağlı olaraq özünü olmaq istədiyin dinc bir mühitdə təsəvvür et. Nəfəs aldığın zaman rahatlıq və xoşbəxtliyi içinə aldğını və nəfəs verdiyin zaman içindəki stres və narahatlığı xaric etdiyini hiss et. Özünü yaxşı hiss edənə qədər nəfəs məşqlərinə davam edə bilərsən Gündə bir neçə dəfə nəfəs məşqləri etməyinin heçbir ziyanı yoxdur.
Düzgün nəfəs alma texnikası:
Rahatla. Yatağa uzan və ya rahat bir stulda otur. Burnundan uzun bir nəfəs al və ağciyərlərii hava ilə doldur. Sonra burnundan nəfəsi ver. Burnunla nəfəs alarkən bir əlini qarnına, digər əlini isə sinənin üstünə qoy. Nəfəs aldığın zaman qarnının yüksəldiyini və verdiyin zaman düşdüyünü hiss et. Bu şəkildə üç dərin nəfəs al.
2. Vizuallaşdırma texnikasından istifadə et
Vizuallaşdırma texnikası anlıq narahatlıq və stresdən xilas olmaq üçün gözəl və əziyyətsiz bir yoldur. Bu vizuallaşdırma adətən rahat yerlər, çimərliklər, göl kənarları və s. ola bilər. Stres anlarında bu vizuallaşdırma texnikası sayəsində beyin stress faktoru və mənfi düşüncələrə fokuslanmaq əvəzinə, insanın xəyal etdiyi onu xoşbəxt hiss etdirən anı təsəvvür etməyə fokuslanacaq, beləliklə, anında xaotik düşüncə hissəsinə keçidin qarşısını alacaq. Bu texnika bir çox müxtəlif meditasiya növlərində də istifadə olunur. Əslində, vizuallaşdırma texnikasından istifadə edən bəzi tədqiqatçılar qan şəkərinin azalması, qan təzyiqi və xolesterin səviyyələrinin yaxşılaşması kimi müsbət təsirlərə malik olduğunu müşahidə etmişdir.
3. Meditasiya et
Meditasiya stresi idarə etmək və daha xoşbəxt, sağlam həyat sürmək üçün təsirli bir yoldur. Mütəmadi olaraq meditasiya edərək stresdən uzaqlaşa və zehninizi sakitləşdirə bilərsən.
Meditasiya etmək üçün heç bir xüsusi avadanlıq və ya təlimə ehtiyacın yoxdur. Rahat paltar geyin və sakit bir mühitdə otur. Gözlərini bağlaya və ya açıq saxlaya bilərsən. Diqqətini nəfəsinə (musiqiyə, bir rəsmə və s.) yönəlt və hər nəfəs aldığın zaman bədəninin rahatladığını hiss et. Düşüncələr ağlına gəldikdə, onları mühakimə etmədən yumşaq bir şəkildə kənara itələ və diqqətini nəfəsinizə qaytar.
Başlamaq üçün təkliflər:
Gündə 5-10 dəqiqə meditasiya edərək başlaya bilərsən.
Zamanla meditasiya vaxtını tədricən artıra bilərsən.
Meditasiya etməkdə çətinlik çəkirsənsə, səsli meditasiyaları dinləyə bilərsən.
Müntəzəm olaraq meditasiya etmək vacibdir. Hər gün eyni vaxtda meditasiya etməyə çalış.
Meditasiya proqramları:
Headspace
Calm
Insight Timer
Smiling Mind
Meditopia
4. Yuxuna və qidalanmana fikir ver
Yuxu və qidalanma streslə mübarizədə iki vacib amildir. Kifayət qədər yuxu almaq və sağlam qidalanma stresin təsirlərini azaltmağa və ümumi sağlamlığımızı yaxşılaşdırmağa kömək edə bilər.
Yuxu:
Yetkinlər üçün hər gecə 7-8 saat yuxu idealdır.
Müntəzəm bir yuxu rejimi qurmağa çalış və hər gün eyni vaxtda yatıb oyandığından əmin ol.
Yatmazdan əvvəl elektron cihazlardan uzaq dur və rahat bir yuxu mühiti yarat.
Yatmazdan əvvəl kofein və spirtdən çəkin.
Qidalanma:
Bol tərəvəz, meyvə, tam taxıl və yağsız zülalları ehtiva edən balanslaşdırılmış bir proqram yarat.
Kofein və spirtdən uzaq dur.
Şəkərli və paketli qidalardan uzaq dur.
Səhər yeməyini mütəmadi olaraq yey.
Yeməkləri atlama.
Bol su iç.
Və son olaraq:
Stresli olduğun zaman özündən soruş: Bu problem həll ediləcək bir şeymidir? Cavabın 'hə'-dirsə: Onda niyə narahat olursan? 'Yox'-dursa- Yenə niyə narahat olursan? Hər iki halda boş yerə stresə girmənə gərək yoxdur.
Bu təkliflər sənə bir az da olsa ilham verdisə, şad olaram! Unutma ki, streslə mübarizə aparmağın tək bir düzgün yolu yoxdur. Sənə ən uyğun gələni sına və stresi düzgün idarə etməyi öyrən.
